قوانین خوابیدن در طب اسلامی
قوانین خوابیدن بنا به روایات وارد شده در این خصوص را در این صفحه آورده ایم تا مردم مسلمان به سبک صحیح آن آگاهی یابند و از مضرّات آن در امان بمانند:
قسمت اول آداب خوابیدن
۱- مذمت زیاد خوابیدن
پیامبر صلی الله علیه و آله:
زیاد خوابیدن ،باعث می شود انسان در روز قیامت فقیر و تهی دست باشد.
امام صادق علیه السلام:
خداوند سبحان، زیاد خوابیدن، این که زیاد بیکار باشد را دوست ندارد.
امام صادق علیه السلام:
زیاد خوابیدن، دین و دنیای انسان را از بین می برد.
امام صادق علیه السلام:
زیاد خوابیدن، سبب بیماری، فقر و ناراحتی می شود.
امام علی علیه السلام:
زیاد خوردن و زیاد خوابیدن، نفس انسان را فاسد و خراب می کنند و ضرر به همراه خود می اورند.
امام صادق علیه السلام:
چهار چیز است که کم آنها هم زیاد است :
۱. آتش
۲. خوابیدن
۳. بیماری
۴. دشمنی
۲- پرخوابی، معلول پر نوشی
امام صادق علیه السلام:
زیاد خوابیدن، معلول زیاد نوشیدن است و زیاد نوشیدن معلول زیاد خوردن است.
۳- منظور از پرخوابی
امام صادق علیه السلام:
خواب زیاد یعنی خواب بدون بیداری کشیدن تا سحر.
امام صادق علیه السلام:
سه چیز باعث غضب خداوند می شود:
۱.خوابیدن بدون بیداری کشیدن
۲. خندیدن بدون تعجب
۳. خوردن در حال سیری
۴- منظور از بیداری کشیدن مطلوب
تهجد و شب زنده داری، بیداری مطلوب بوده که خدای سبحان در این زمینه می فرماید: شب بیدار باش حتی اگر مقدار کمی باشد، به میزان نیمی از شب یا کمتر از آن و قرآن را با ترتیل بخوان.
>> نکته بسیار مهم: باید توجه داشت که خوابیدن بعد از سرخی مغرب مطلوب است و اما بیداری کشیدن بعد از نماز عشاء که متاسفانه در جامعه امروزی متداول است، مناسب نیست.
۵- بیداری بعد از نماز عشاء
پیامبر صلی الله علیه و آله:
بعد از نماز عشاء بیداری نیست، مگر برای دو نفر:
۱.کسی که می خواهد نماز بخواند.
۲.مسافر
پیامبر صلی الله علیه و آله:
بیداری نیست مگر در سه چیز:
۱. کسی که قران می خواند .
۲. علم آموختن.
۳. عروسی که به خانه شوهر می آورند.
۶- خواب قیلوله
شخصی عرب نزد پیامبر صلی الله علیه واله آمد و عرض کرد: ای رسول خدا! حافظه ام بسیار قوی بود و الان فراموش کار شده ام. پیامبر صلی الله علیه واله فرمودند: قبلا وسط روز می خوابیدی؟عرض کرد: بله! فرمودند: خواب قیلوله را رها کردی؟عرض کرد: بله! فرمودند:به همان خواب قیلوله برگردد. هنگامی که خواب قیلوله کرد حافظه اش به او برگشت و ذهنش قوی شد.
>> نکته: منظور از خواب قیلوله همان خواب وسط روز به خصوص خواب قبل از اذان ظهر است.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
وسط روز بخوابید،زیرا وسط روز شیطان خواب قیلوله ندارد.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
خوابیدن وسط روز، نعمت است.
قسمت دوم قوانین خوابیدن
خواب های مکروه
۱- خوابیدن بین الطلوعین(از طلوع فجر تا طلوع آفتاب)
امام باقر علیه السلام:
ابلیس سربازانش را هنگام غروب آفتاب از طرف مغرب می فرستد تا زمانی که سرخی غروب برطرف شود. و سربازان روز را از زمان طلوع فجر پخش می کند تا هنگامی که آفتاب طلوع می کند.
پیامبر صل الله علیه و آله:
در این زمان ها (غروب و مابین الطلوعین) بسیار به یاد خدا باشید، زیرا این دو زمان، زمان غفلت است که انسان آسیب می بیند از جایی که غافل است.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
پناه ببرید به خدا از شر شیطان و سربازانش در این دو زمان و برای کودکانتان دعا بخوانید در این دو زمان، زیرا این دو زمان، زمان غفلت و بی توجهی است.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
زمین فریاد نمی کشد و ناراحت نمی شود مگر در سه مورد:
۱)خون حرامی که ریخته شود.
۲)کسی که بدنش را بعد از زنا بشوید.
۳)خوابیده بر روی زمین قبل از طلوع آفتاب.
۲- خوابیدن اول شب(هنگام نماز مغرب و عشاء)
پیامبر صلی الله علیه و آله:
خدای سبحان کراهت دارد از خوابیدن قبل از نماز عشاء.
امام علی علیه السلام:
خوابیدن بین نماز مغرب و عشاء سبب فقر می شود.
امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه”تتجافی جنوبهم عن المضاجع”می فرماید:آنان نمی خوابند تا این که نماز مغرب و عشاء را بخوانند.
>> نکته: خوابیدن در زمان نماز مغرب و عشاء، در حقیقت هنگام نفوذ و وفور شیاطین است.
۳- خوابیدن بعد از ظهر(عصر)
پیامبر صلی الله علیه و آله:
خوابیدن در اول روز خلاف خلقت (می طلبد که انسان به کار و تلاش بپردازد) است.و خوابیدن وسط روز نعمت است و خوابیدن بعد از نماز عصر حماقت است و ما بین نماز مغرب و عشاء، رزق و روزی را قطع می کند.
۴- خوابیدن ما بین نماز شب و نماز صبح
روایت: مبادا ما بین نماز شب و نماز صبح بخوابی، دراز بکشید بدون اینکه بخوابید، چنانچه بخوابید نماز شب و صبح خوانده شده مدح نمی شود و نفع و ثوابی ندارد.
خوابیدن در حالات خاص
۱- تنها در خانه خوابیدن
پیامبر صلی الله علیه و آله:
کسی که تنها می خوابد نفرین شده و از رحمت خدا به دور است.
پیامبر صلی الله علیه واله در وصیت به امام علی علیه السلام:ای علی!سه چیز است که سبب جنون می شود:۱) دستشوئی کردن بین قبرها
۲:)راه رفتن با یک کفش
۳:)تنها خوابیدن.
۲- خوابیدن روی بام بدون دیوار
پیامبر صلی الله علیه و آله کراهت داشتند از این که کسی روی بام بدون دیوار بخوابد و می فرمودند: کسی که بر روی بامی که دیوار ندارد بخوابد، هیچ کس درباره او ضامن نیست.
۳- خوابیدن با دست نشسته
پیامبر صلی الله علیه و آله:
اگر کسی با دست نشسته،شب بخوابد و آسیبی از شیطان به او برسد کسی جز خودش را ملامت نکند.
پیامبر صلی الله علیه و آله:
کودکانتان را بشویید از باقیمانده غذا،همانا شیطان بوی باقیمانده غذا را استشمام می کند و سراغ کودک می اید و او را می ترساند و سبب پریدن کودک در خواب می شود، دو فرشته نیز از بوی باقیمانده غذا ناراحت می شوند.
برای مطالعه بیشتر در خصوص بررسی آداب خوابیدن در طب اسلامی لطفا کلیک کنید.
منابع: دراست فی طب الرسول المصطفی ج۴ مبحث ارشادات فی النوم
عیون اخبار الرضا علیه السلام ج۱ص۷۴
من لایحضره الفقیه ج۴ص۳۵۹
کانال دفتر آیت الله تبریزیان
