حجامت درمانی و انواع آن

حجامت مواضع خاص و فواید حجامت درمانی

فایده این نوع حجامت این است که خون آن موضع را خارج می کنند تا از فشاری که خون به آن عضو وارد می کند کاسته شود. مثلا وقتی خون به چشم فشار می آورد، اگر حجامت اصلی آن عضو انجام شود، هنوز از جایش بلند نشده می بینیم که چشمش باز می شود.

در اینجا انواع حجامت مواضع مختلف بدن را شرح می دهیم. هر یک ازین نوع حجامتها برای درمان بیماریهای خاصی بکار می روند.

حجامت سر (مهمترین حجامت)

مغز تنظیم کننده اعمال اختیاری و غیر ارادی انسان است. اگر اگر غده ها موادی ترشح می کنند. اگر کلیه کاری انجام می دهد به فرمان مغز است.کار قلب نیز به فرمان مغز است که خون را به طرف معده پمپاژ می کند.به همین ترتیب تمامی فعالیتهای بدن توسط فر مان مغز صورت  می گیرند.

درواقع می توان گفت مغز مدیر بدن است و اگر این مدیر با حجامت اصلاح و سالم شود، اعضای دیگر بدن نیز اصلاح می شوند و سالم می مانند. پیامبر اکرم صلی اله علیه و آله می فرمایند: “حجامت سر درمان هر دردی است”.

محل حجامت سر نیز طبق فرمایشات امام صادق علیه السلام:”حجامت روی سر، اندازه یک وجب از نوک بینی، یا از بین دو ابرو ، به اندازه یک چارک است”.

حجامت نقره

امام رضا علیه السلام می فرماید: ” حجامت نقره برای سنگینی سر مفید است”.

پیامبر اکرم صلی اله علیه و آله می فرماید: “حجامت در نقره موجب فراموشی می شود”. و در جای دیگر می فرماید:” هرگاه کودک ۴ ماهه شد، هرماه در نقره حجامتش کنید. زیرا آب دهانش را خشک می کند و گرمای سر و بدنش را پایین می آورد”.

بنابرای باید در حجامت نقره برای کودکان دو شرط زیر را رعایت کرد:

• آب دهانش زیاد باشد.
• گرمی سر و بدنش زیاد باشد.

اگر این دو شرط را نداشت، لازم به این کار نیست.

نقره در پشت سر و بالای گردن می باشد.

حجامت زیر چانه:

امام رضا علیه السلام در رساله ذهبیه می فرماید: “زیر چانه برای درمان بیماریهای دهان حجامت می شود که یکی از آنها قلاع است. این حجامت برای لثه و برای کل بیماریهای دهان مفید است”. قلاع التهابی است که در دهان به وجود می آید. این حجامت برای لکنت زبان و جوش و ابسه نیز مفید است.

حجامت اخدعین (دو طرف گردن)

پیامبر ابتدا حجامت اخدعین انجام می دادند و سپس حجامت کاهل(بین دو کتف) را جایگزین آن کردند. اخدعین در لغت یعنی دو تا رگ در دو طرف گردن. روایتی می فرماید: “پیامبر در دو طرف گدن حجامت می کردند سپس جبرئیل از طرف خداوند نازل شد و حجامت کاهل را سفارش کرد”.

حکمت این جایگزینی ممکن است حکمتش این باشد که اخدعین خطرناک است و چه بسا با اندک اشتباهی رگ گردن زده شود. دلیل دوم نیز می تواند این باشد که گردن در دید است و محل حجامت و آثار تیغ نمایان می شود و ظاهر انسان زشت می شود.

حجامت بین دو کتف(بین الکتفین) یا کاهل یا عام

همان حجامت عام امروزی است که علاوه بر اینکه مزایای اخدعین را دارد بلکه خطرهای آن را شامل نمی شود. امام رضا علیه السلام در رساله ذهبیه می فرماید:” حجامت بین دو کتف برای طپش مفید است. علت طپش نیز پر خوری است”.

حجامت دو ساق پا

امام رضا علییه السلام در رساله ذهبیه می فرماید: “حجامت روی دو ساق پا امتلاء را کم می کند، برای بیماری های مزمن (مانند از کار افتادن کلیه) مفید است. برای جوشهای صورت مفید است، ولی بدن را ضعیف می کند. و چه بسا کسی که در ساق پا حجامت می کند غش می کند”.

این نوع حجامت برای دیالیزی ها بسیار مفید است و کلیه را زنده می کند.

ساق پا مابین کعب و زانو قرار دارد. کعب همان محل مسح وضوی پا است. به دو طرف پا یا زانو نیز ساق پا گویند. در این روایت دقیقا محل حجامت مشخص نیست.اما حجامت باید در جایی قرار کیرد که رگهایش باریک و دارای گوشت باشد و استخان نباشد.

حجامت انتهای ستون فقرات

ابن صابور در کتاب “طب الئمه” از امام صادق علیه السلام چنین روایت می کند: ” پیامبر ۳ حجامت انجام دادند. یکی در سر که اسمش کمک کننده است. یکی مابین دو کتف که اسمش نفع دهنده است و یکی در قفا که اسمش نجات دهنده است”.

قانون این است که حجامت درمانی، برای قسمت بالاتر از محل حجامت مفید است. این حجامت بالاتر از مابین دو باسن و چهار مهره آخر ستون فقرات انجام می شود. و برای کمر درد، سیاتیک، قلب، ریه، طحال و کبد علل القاعده باید مفید باشد.

حجامت پا

برای خارشی که در بدن به وجود می آید بهترین درمان، حجامت پا است. در روایتی آمده است: “شخصی از امام صادق علیه السلام از خارش بدن شکایت کرد، امام فرمودند: در هردو پا ۳ بار حجامت کن،مابین ارقب و کعب. او این کار را انجام داد و خارشش برطرف شد”.

به عصب درشتی که پشت پا قرار دارد و پا را نگه می دارد ارقوب گفته می شود. کعب نیز روی پا و برآمدگی روی پا و چای مسح گفته می شود. و حجامت باید بین مابین روی پا و عصب پشت پا انجام شود.

حجامت کف پا

روایتی می فرماید: “پیامبر اکرم صلی اله علیه و آله بخاطر دردی که به آن مبتلا شد در کف پا حجامت کردند”.

ظاهر روایت این است که درد در خود کف پا بوده است و به عقیده استاد تبریزیان این حجامت مواردی همچون میخچه و خار پاشنه پا را هم شامل می شود.