فراز دوم نامه زرین امام رضا علیه السلام
موضوع: تشریح بدن و ارتباط هر عضو با روح (قسمت اول)
??اعْلَمْ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ یَبْتَلِ البدن
بِدَاءٍ حَتَّى جَعَلَ لَهُ دَوَاءً یُعَالَجُ بِهِ
وَ لِکُلِّ صِنْفٍ مِنَ الدَّاءِ صِنْفٌ مِنَ الدَّوَاءِ وَ تَدْبِیرٌ وَ نَعْتٌ وَ ذَلِکَ أَنَّ هَذِهِ الْأَجْسَامَ أُسِّسَتْ
عَلَى مِثَالِ الْمُلْکِ فَمَلِکُ الْجَسَدِ هُوَ مَا فِی الْقَلْبِ
وَ الْعُمَّالُ الْعُرُوقُ فِی الْأَوْصَالِ وَ الدِّمَاغُ
وَ بَیْتُ الْمَلِکِ قَلْبُهُ وَ أَرْضُهُ الْجَسَدُ
وَ الْأَعْوَانُ یَدَاهُ وَ رِجْلَاهُ وَ عَیْنَاهُ وَ شَفَتَاهُ وَ لِسَانُهُ وَ أُذُنَاهُ
وَ خَزَائِنُهُ مَعِدَتُهُ وَ بَطْنُهُ وَ حِجَابُهُ صَدْرُهُ فَالْیَدَانِ عَوْنَانِ یُقَرِّبَانِ
وَ یُبَعِّدَانِ وَ یَعْمَلَانِ عَلَى مَا یُوحِی إِلَیْهَا الْمَلِکُ وَ الرِّجْلَانِ یَنْقُلَانِ الْمَلِکَ حَیْثُ یَشَاءُ
وَ الْعَیْنَانِ یَدُلَّانِهِ عَلَى مَا یَغِیبُ عَنْهُ لِأَنَّ الْمَلِکَ وَرَاءَ حِجَابٍ
لَا یُوصَلُ إِلَیْهِ إِلَّا بِإِذْنٍ وَ هُمَا سِرَاجَاهُ أَیْضاً وَ حِصْنُ الْجَسَدِ وَ حِرْزُهُ الْأُذُنَانِ
لَا یُدْخِلَانِ عَلَى الْمَلِکِ إِلَّا مَا یُوَافِقُهُ لِأَنَّهُمَا لَا یَقْدِرَانِ أَنْ یُدْخِلَا شَیْئاً
حَتَّى یُوحِیَ الْمَلِکُ إِلَیْهِمَا أَطْرَقَ الْمَلِکُ مُنْصِتاً لَهُمَا حَتَّى یَعِیَ مِنْهُمَا??
ترجمه:
??بدان ای امیر مؤمنان! که همانا خداوند عز و جل بدنی را به بیماری ای دچار نمی‌کند
مگر اینکه برای آن دارویی گذاشته باشد که بدن با آن درمان شود.
و برای هر گروهی از بیماری ها، گروهی از دارو و تدبیر و دستور وجود دارد.
و اینچنین است که همانا این کالبدها(ی آدمی) به مانند سرزمینی، بنا شده است.
پس پادشاه این کالبد همان چیزی است که درون قلب است (یعنی روح) و کارگزاران، مغز و رگ های درون مفاصل هستند.
و خانه‌ی این پادشاه قلب کالبد است و سرزمینش خود کالبد
و برده هایش دو دست آن و دو پایش و دو چشمش و دو لبش و زبانش و دو گوشش هستند.
و انبارهای گنج او، معده اش و شکمش است و پرده ی پادشاه (که در آن پنهان می شود تا در امان بماند) سینه کالبد است.
پس دو دست دو برده اند که نزدیک می‌کنند و دور می‌کنند و به آنچه پادشاه به آنها وحی کند عمل می کنند.
و دوپا، پادشاه را هرجور که بخواهد راه می برند و دو چشم، پادشاه را بر آنچه از او پنهان است رهنمود می‌شوند برای اینکه پادشاه پشت پرده ایست که چیزی به او نمی‌رسد مگر با اجازه.
و این دو (چشم) چراغهای او نیز هستند. و قرارگاه فرماندهیِ کالبد و دژ نگهدارنده‌ی او دو گوش هستند
که بر پادشاه چیزی وارد نمیکنند مگر آنچه را که با او سازگار باشد.
برای اینکه این دو نمی‌توانند چیزی را به درون بیاورند مگر اینکه پادشاه به آن دو وحی کرده، راهنمایشان (به درون) باشد.
در حالی که متوجه (و منتظر) آن دو است تا از آنها چیزی (برای شنیده شدن) فراهم شود.??
نکته: به کار بردن واژه امیرالمؤمنین برای مأمون توسط امام، به خاطر تقیه بوده است.
برای مطالعه فرازی از نامه زرین امام رضا علیه السلام معروف به رساله ذهبیه لطفا کلیک کنید.
منبع: کانال طب و زندگی اسلامی